Review Russian Circles @ Le Grand Mix

Het gebeurt niet vaak dat ik richting het buitenland trek om een optreden bij te wonen en al zeker niet naar Frankrijk. Doch als er één band de uitzondering verdient, dan is het wel Russian Circles. Ik ben in drie jaar tijd uitgegroeid tot een grote fan van post-rock en deze band geldt als één van de beste in zijn vak. Vorig jaar mochten ze tien kaarsjes uitblazen, hebben ondertussen al 5 albums uit en staan bekend om een ongelooflijk sterke live-reputatie. Het werd de hoogste tijd dat ik dat laatste puntje eens ging controleren.

Allen naar Tourcoing dus! De stad op zich was behoorlijk suf. Geen beetje sfeer, hangjongeren die naar mijn mening iets teveel blikken op mijn vriendin wierpen, vuile onafgewerkte huizen en straten, Fransen die de verkeersregels grondig aan hun laars lapten. Een klein beetje paniek maakte zich van mij meester. Had ik niet beter enkele dagen gewacht en ervoor gekozen om ze te bekijken in de Ancienne Belgique op zondag?

Aangekomen bij de Grand Mix werd ik gerustgesteld. Je werd er vriendelijk ontvangen, kwam in een gezellige zaal terecht en weg waren de zorgen. Om 20:30 stipt startte de support act: Helms Alee. 

Deze Amerikaanse band bestond uit één man en twee vrouwen. Een mooie combinatie. Zeker wanneer drumster Hozoji Margullis het podium betrad konden vele mannen hun monden haast niet toehouden en werd er even gevreesd voor een ontruiming van het pand wegens overstromingsgevaar. Zanger Ben Verellen kan je het best omschrijven als een Noorse God, neergedaald om ons omver te schreeuwen en bassiste Dana James is dan weer de vrouwelijke variant van een andere god: King Buzzo van The Melvins. Er zijn er maar weinig die een even imposante bos krollen hebben als hij, maar mevrouw James kon er zeker aan tippen. Muzikaal was deze band heel sterk. Geen seconde werd verspild, zoveel mogelijk nummers spelen in een kleine 40 minuten was de opdracht. Meteen ging drumster Margullis van start en werd een strak tempo ingezet, waarop bas en gitaar volgden. Het eerste deel van de set ging er ruig aan toe waarbij duidelijk werd dat ze alle drie gewaagd waren aan elkaar. Heel mooi was het om te horen hoe hun stemmen elkaar perfect konden vinden. Engelengezang kwam van de twee vrouwen, de man ging zijn verhaal zoeken in de diepste krochten van de hel. Helms Alee speelde een mengelmoes van post-rock en sludge die ik nog maar zelden heb mogen aanschouwen. Vooral de verschillende tempoverschillen in één nummer en de opperste concentratie die de band onderhield waren zeer indrukwekkend. Een knap nummertje voerden ze op, een groot applaus van het Franse en West-Vlaamse publiek was dan ook meer dan terecht.

Door een te slome werking aan de bar geraakte ik slechts halverwege het eerste nummer opnieuw voor het podium. Mijn slecht humeur nam daardoor de bovenhand, aan het drietal van Russian Circles om daar iets aan te doen.

En dat deed het eigenlijk meteen bij het eerste nummer. Mysterieus wachtte de zaal af welk nummer Russian Circles ging inzetten. Tot daar het moment kwam waarbij drummer Dave Turncrantz vier keer op de stokken slaat en gitarist Mike Sullivan de gekende tokkel van Carpe inzet. De tent ontploft. Je moet wel lef hebben als band om meteen zo’n bom te droppen in het begin van je set. Hoofden zwaaiden in het rond, overal haar, mensen moedigden de band aan en een instrumentale trip van anderhalf uur kon beginnen.

Genialiteit is het beste woord om deze band te omschrijven. Ze kunnen als geen ander verscheidene sferen creëren binnen één nummer. Dit samengaand met het feit dat ze elk stuk voor stuk virtuozen zijn op hun instrument maakt nog maar eens duidelijk dat dit toch één van de grootste bands in het genre is. Zelden heb ik bassisten piano zien spelen terwijl ze bassen op hetzelfde moment en toch slaagt Brian Cook er moeiteloos in dit ons te presenteren.

Carpe blijkt de ideale springplank richting de volgende nummers. 309, Harper Lewis en Geneva worden ons één voor één om de oren geslingerd. Rustpauzes zijn er enkel tussen de nummers door, waar serene geluiden ons gezelschap houden terwijl de muzikanten hun materiaal herstemmen. Er wordt geen woord gesproken op het podium, de show zit strak in mekaar en elk bandlid kent precies zijn rol in het verhaal. Ook naar het publiek toe geen woord, er staat zelfs geen micro op het podium. En dat hoeft niet, spreken doen de mannen van Russian Circles met hun muziek. Ze dagen je uit zelf je eigen inbreng te geven aan de nummers die worden gebracht. Wat gaat er in jou om bij het ervaren van hun creaties, dat is hetgeen wat telt.

Verder wil ik zeker ook de rol van de lichtman in dit verhaal benadrukken. Alles klopte perfect. Wanneer Sullivan een solomoment had, werd die uitstekend in beeld gebracht. Bij nummers waarbij men de overgang maakte van intimiteit naar een vulkaanuitbarsting, klopte het complete plaatje. Cook en Sullivan slaagden er ook in extra lagen rond hun oorspronkelijke sound te creëren door middel van samples en verschillende effect- en loop-pedalen waardoor je omgeven werd door een klanklandschap dat je kippenvel bezorgde.

Een intiem nummer in het midden van de set was 1777 en je merkte ook dat het publiek dit kon bekoren. Het nummer komt vrij traag op gang, je ziet de muzikanten opgaan in hun eigen creatie en het publiek wiegt mee op de stroom van emoties. De overgang naar het nummer Station benaderde de perfectie. De band smeet zich compleet waarbij Turncrantz zijn drumstel omtoverde tot een middeleeuws geseltuig. Na Mladek en Youngblood verdween het trio even naar de coulissen om een tweetal minuten later nog maar eens de zaal te doen ontploffen met het fenomenale Death Rides A Horse, een nummer van hun eerste plaat 'Enter' (2006). Op het einde van het bisnummer kwam iedereen in de Grand Mix tegelijkertijd klaar. De drie leden van Russian Circles groetten eerbiedig hun volgelingen en verdwenen als dieven in de nacht. De zaal bleef verweesd achter.

Russian Circles gaf mij net het beste optreden dat ik in jaren heb meegemaakt. Het is niet gemakkelijk om met een band bestaande uit drie leden te vinden die zo’n ongelooflijke show kunnen brengen. Alles klopte, niets verveelde en iedereen ging tevreden naar huis. Deze energieke band die reeds elf jaar volop bezig is muziek te maken, mag voor mijn part nog driehonderd jaar lang mee gaan. Je merkt ook dat ze er na al die tijd nog enorm veel plezier aan beleven hun ouder werk te spelen. Nooit eerder zag ik zo’n eerlijke band spelen als Russian Circles. In mijn ogen creëerde God de mens omwille van één reden: zodat ik op vrijdagavond 24 april 2015, in wellicht de meest marginale stad van Noord-Frankrijk drie ware genieën aan het werk kon zien.

Ab Orbe Condito.

Setlist:

•  Deficit
• Carpe
• 309
• Harper Lewis
• Geneva
• 1777
• Station
• Mladek
• Youngblood
• Death Rides a Horse